ObjectnummerM1451
TitelTabaksdoos met eeuwigdurende kalender en snelheidsmeettabel
Vervaardiger Pieter Holm
BeschrijvingTabaksdoos met op de deksel een eeuwigdurende kalender. Links is de figuur Julius Cesar in een cirkel weergegeven, met de tekst: ‘voor christi 45’ en duid op de juliaanse kalender. Rechts in een cirkel de figuur Paus Gregorius met het jaartal 1482 eronder, duidend op de Gregoriaanse kalender. Echter klopt dit jaartal niet en zou dit 1582 moeten zijn.
Op de voorzijde staat de tekst ‘Regt door Zee’. Aan de onderzijde van de tabaksdoos staat Pieter Holm zijn snelheidstabel. Holm bedacht een simpele methode om de snelheid te meten. Daarbij was er een een drijvend voorwerp, een stuk hout bijvoorbeeld, nodig die langs twee merktekens, die op de waterlijn van het schip waren aangebracht, te passeren. Deze merken waren precies veertig Rijnlandse voeten (ongeveer 12,5 meter) van elkaar aangebracht. Het aantal seconden dat het drijvend voorwerp erover deed las men af in de linker kolom op de tabaksdoos, en rechts kon vervolgens de snelheid van het schip worden afgelezen.
Boven de tabel staat een figuur afgebeeld en het jaartal 1497. Hiervan wordt aangenomen dat dit Amerigo Vespucci is. Onder de tabel staat een rijmpje: ‘Geen konst maar rijkdom kan men verliesen, Daarom is konst voor rijkdom te kiezen’. De tabaksdoos is vervaardigd in 1729.
Op de voorzijde staat de tekst ‘Regt door Zee’. Aan de onderzijde van de tabaksdoos staat Pieter Holm zijn snelheidstabel. Holm bedacht een simpele methode om de snelheid te meten. Daarbij was er een een drijvend voorwerp, een stuk hout bijvoorbeeld, nodig die langs twee merktekens, die op de waterlijn van het schip waren aangebracht, te passeren. Deze merken waren precies veertig Rijnlandse voeten (ongeveer 12,5 meter) van elkaar aangebracht. Het aantal seconden dat het drijvend voorwerp erover deed las men af in de linker kolom op de tabaksdoos, en rechts kon vervolgens de snelheid van het schip worden afgelezen.
Boven de tabel staat een figuur afgebeeld en het jaartal 1497. Hiervan wordt aangenomen dat dit Amerigo Vespucci is. Onder de tabel staat een rijmpje: ‘Geen konst maar rijkdom kan men verliesen, Daarom is konst voor rijkdom te kiezen’. De tabaksdoos is vervaardigd in 1729.
Datum 1729 - 1729
PersoonstrefwoordHolm, Pieter
Objectnaamtabaksdoos
Objectcategorienavigatie-instrumenten, meetinstrumenten, persoonlijke uitrusting
Materiaalkoper en messing
Formaat
geheel lengte: 16.50 cm
geheel breedte: 4.50 cm
geheel hoogte: 2.90 cm
geheel breedte: 4.50 cm
geheel hoogte: 2.90 cm
StandplaatsNiet op zaal